- مالیات تراکنش های بانکی، نوعی مالیات مستقیم است که بر اساس گردش مالی حساب های بانکی افراد حقیقی و حقوقی در طول یک سال مالی، محاسبه و دریافت می شود. این مالیات در ایران از سال 1399 به صورت آزمایشی اجرا شد و از سال 1401 به صورت دائمی درآمد.
- **موارد مشمول مالیات تراکنش های بانکی**
- موارد مشمول مالیات تراکنش های بانکی عبارتند از:
- * **تراکنش های نقدی**، مانند واریز و برداشت نقدی از حساب بانکی
- * **تراکنش های الکترونیکی**، مانند انتقال وجه، پرداخت قبوض، خرید کالا و خدمات با کارت بانکی
- * **تراکنش های غیرنقدی**، مانند پرداخت اقساط تسهیلات بانکی، سود سهام و سود سپرده
- **موارد غیر مشمول مالیات تراکنش های بانکی**
- موارد غیر مشمول مالیات تراکنش های بانکی عبارتند از:
- * **تراکنش های مربوط به حقوق و دستمزد**، مانند پرداخت حقوق و مزایای کارکنان
- * **تراکنش های مربوط به مستمری**، مانند پرداخت مستمری بازنشستگی، از کار افتادگی و فوت
- * **تراکنش های مربوط به کمک هزینه های رفاهی**، مانند پرداخت کمک هزینه های مسکن، غذا، ایاب و ذهاب و ...
- * **تراکنش های مربوط به هزینه های درمانی**، مانند پرداخت هزینه های درمان، خرید دارو و ...
- * **تراکنش های مربوط به بیمه**، مانند پرداخت حق بیمه های عمر، حوادث، درمان و ...
- * **تراکنش های مربوط به آموزش**، مانند پرداخت شهریه مدارس، دانشگاه ها و ...
- * **تراکنش های مربوط به وام های قرض الحسنه**، مانند وام ازدواج، وام مسکن و ...
- **نرخ مالیات تراکنش های بانکی**
- نرخ مالیات تراکنش های بانکی برای اشخاص حقیقی به شرح زیر است:
- * **درآمد تا 50 میلیون تومان:** 15 درصد
- * **درآمد بین 50 تا 100 میلیون تومان:** 20 درصد
- * **درآمد بیش از 100 میلیون تومان:** 25 درصد
- **نحوه محاسبه مالیات تراکنش های بانکی**
- مالیات تراکنش های بانکی به صورت پلکانی محاسبه می شود. به این ترتیب، هر چه درآمد شخص حقیقی بیشتر باشد، نرخ مالیات نیز بیشتر خواهد بود.
- برای محاسبه مالیات تراکنش های بانکی، ابتدا باید مجموع گردش مالی حساب بانکی شخص حقیقی در طول یک سال مالی را محاسبه کرد. سپس، با توجه به نرخ مالیات مربوط به درآمد شخص حقیقی، مالیات تراکنش های بانکی محاسبه می شود.
- **جدول محاسبه مالیات تراکنش های بانکی**
- در جدول زیر، نحوه محاسبه مالیات تراکنش های بانکی برای اشخاص حقیقی با درآمدهای مختلف، نشان داده شده است:
- | درآمد (تومان) | مجموع گردش مالی (تومان) | مالیات (تومان) |
- |---|---|---|
- | تا 50 میلیون | تا 750 میلیون | 112,500 |
- | بین 50 تا 100 میلیون | بین 750 تا 1,500 میلیون | 187,500 + (3/2) * (گردش مالی - 750 میلیون) |
- | بیش از 100 میلیون | بیش از 1,500 میلیون | 250,000 + (5/2) * (گردش مالی - 1,500 میلیون) |
- **تکلیف بانک ها در خصوص مالیات تراکنش های بانکی**
- بانک ها موظف هستند که اطلاعات تراکنش های بانکی اشخاص حقیقی و حقوقی را به سازمان امور مالیاتی کشور گزارش دهند. این اطلاعات شامل موارد زیر است:
- * **شماره حساب بانکی**
- * **نام و نام خانوادگی صاحب حساب**
- * **تاریخ و مبلغ تراکنش**
- * **نوع تراکنش**
- سازمان امور مالیاتی کشور با استفاده از این اطلاعات، می تواند مالیات تراکنش های بانکی اشخاص حقیقی و حقوقی را محاسبه و دریافت کند.
مالیات تراکنش های بانکی در قانون بودجه سال ۱۴۰۳ به شرح زیر است:
- اشخاص مشمول مالیات:
- اشخاص حقیقی که مجموع مبلغ و دفعات واریز به حساب‌های غیرتجاری آنها در هر ماه، از جمع مبلغ و دفعات واریزی که تا پایان اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۳ توسط شورای پول و اعتبار تعیین می‌شود، بیشتر باشد.
- اشخاص حقوقی که حساب آنها نزد سازمان امور مالیاتی کشور به‌عنوان حساب مرتبط با فعالیت مؤدی ثبت نشده باشد.
- محاسبه مالیات:
- مالیات تراکنش‌های بانکی اشخاص حقیقی، معادل ۰.۵ درصد از جمع مبلغ واریزی به حساب‌های غیرتجاری آنها در هر ماه است.
- مالیات تراکنش‌های بانکی اشخاص حقوقی، معادل ۲ درصد از جمع مبلغ واریزی به حساب‌های غیرتجاری آنها در هر ماه است.
- نحوه پرداخت مالیات:
- مالیات تراکنش‌های بانکی، توسط بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی، از حساب‌های غیرتجاری اشخاص مشمول مالیات کسر و به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز می‌شود.
- تأخیر در پرداخت مالیات:
- در صورت تأخیر در پرداخت مالیات تراکنش‌های بانکی، مشمول جریمه دیرکرد معادل ۲ درصد در ماه خواهد شد.
- اسناد و مدارک لازم برای ارائه به سازمان امور مالیاتی کشور:
- اشخاص مشمول مالیات، در صورتی که اثبات کنند تراکنش‌های انجام‌شده در حساب‌های غیرتجاری آنها درآمدی نبوده است، باید مدارک و مستندات لازم را به سازمان امور مالیاتی کشور ارائه دهند.
این قانون از تاریخ تصویب لازم‌الاجرا است.
توضیحات:
- حساب غیرتجاری: حسابی است که نزد سازمان امور مالیاتی کشور به‌عنوان حساب مرتبط با فعالیت مؤدی ثبت نشده باشد.
- جمع مبلغ واریزی: جمع مبلغ واریزی به حساب‌های غیرتجاری یک شخص مشمول مالیات در هر ماه، شامل جمع مبلغ واریزی نقدی و غیرنقدی است.
- دفعات واریزی: تعداد دفعاتی که به حساب‌های غیرتجاری یک شخص مشمول مالیات در هر ماه واریز انجام می‌شود.
آثار مالیات تراکنش های بانکی:
مالیات تراکنش های بانکی می‌تواند آثار زیر را داشته باشد:
- افزایش شفافیت مالی: این مالیات می‌تواند به افزایش شفافیت مالی و جلوگیری از پولشویی کمک کند.
- کاهش فرار مالیاتی: این مالیات می‌تواند به کاهش فرار مالیاتی کمک کند.
- افزایش درآمدهای مالیاتی: این مالیات می‌تواند به افزایش درآمدهای مالیاتی دولت کمک کند.
نکات قابل توجه:
- این مالیات برای اولین بار در قانون بودجه سال ۱۴۰۳ تصویب شده است.
- این مالیات بر اشخاص حقیقی و حقوقی که حساب‌های غیرتجاری آنها در هر ماه واریزی داشته باشد، اعمال می‌شود.
- میزان مالیات تراکنش‌های بانکی اشخاص حقیقی ۰.۵ درصد و اشخاص حقوقی ۲ درصد است.
- مالیات تراکنش‌های بانکی توسط بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی از حساب‌های غیرتجاری اشخاص مشمول مالیات کسر و به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز می‌شود.
- در صورت تأخیر در پرداخت مالیات تراکنش‌های بانکی، مشمول جریمه دیرکرد معادل ۲ درصد در ماه خواهد شد.
- اشخاص مشمول مالیات، در صورتی که اثبات کنند تراکنش‌های انجام‌شده در حساب‌های غیرتجاری آنها درآمدی نبوده است، باید مدارک و مستندات لازم را به سازمان امور مالیاتی کشور ارائه دهند.
مالیات تراکنش بانکی ابزاری برای افزایش درآمد مالیاتی یا نقض حریم خصوصی